21/10/2013
Προς τον κ. Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού
 
 Οι σωστικές ανασκαφές, δηλαδή οι αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες που πραγματοποιούνται για τη διάσωση αρχαιοτήτων στο πλαίσιο της εκτέλεσης τεχνικών έργων, δημόσιων ή ιδιωτικών, διενεργούνται από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Αρχαιολογικό Νόμο (Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς», άρθρο 37).
Η επιστημονικά άρτια πραγματοποίηση των σωστικών ανασκαφών απαιτεί την απασχόληση προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης διαφόρων ειδικοτήτων (αρχαιολόγων, εργατών ανασκαφής, σχεδιαστών, συντηρητών, κλπ). Εξαιτίας της γνωστής εδώ και χρόνια υποστελέχωσης των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, για την πραγματοποίηση των σωστικών ανασκαφών γίνονται προσλήψεις εκτάκτου προσωπικού από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, που χρηματοδοτούνται για τον σκοπό αυτό είτε από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου είτε από τον κύριο του εκάστοτε έργου, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που τίθενται στο άρθρο 37, παρ. 6, του Αρχαιολογικού Νόμου (δημόσιο τεχνικό έργο ή ιδιωτικό έργο προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 587.000€ ή έργο μικρότερου προϋπολογισμού μετά από αίτηση του κυρίου του έργου).
Εντούτοις, από το πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ πληροφορηθήκαμε ότι πρόσφατα, με την αριθμ. πρωτ. 5340/29.8.2013 Απόφαση της ΚΒ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΑΔΑ: ΒΛΩ8Γ-ΛΝΡ), υπήρξε ανάθεση σε εταιρεία της συνέχισης της σωστικής ανασκαφής του νεκροταφείου βρεφικών εγχυτρισμών στη θέση Κυλίνδρα Χώρας Αστυπάλαιας (ακίνητο της εταιρείας ΦΟΙΒΟΣ ΕΠΕ) με χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου (ΚΑΕ 19/750/5142 «Δαπάνες σωστικών ανασκαφών και συστήματα ασφαλείας» του Τακτικού Προϋπολογισμού). Από την Απόφαση Ανάθεσης αλλά και τη σχετική αριθμ. πρωτ. 5087/12.8.2013 Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος (ΑΔΑ: ΒΛΩΗΓ-717) είναι ολοφάνερο ότι η ανάδοχος εταιρεία θα πληρωθεί με δημόσιο χρήμα, για να υποκαταστήσει την Υπηρεσία ως εργοδότης του έκτακτου εξειδικευμένου προσωπικού που απαιτείται για τη διενέργεια της σωστικής ανασκαφής, και πιο συγκεκριμένα ενός (1) αρχαιολόγου και τριών (3) εξειδικευμένων εργατών!
Υπενθυμίζεται ότι στη θέση Κυλίνδρα Χώρας Αστυπάλαιας έχει αποκαλυφθεί το μεγαλύτερο παγκοσμίως αρχαίο παιδικό νεκροταφείο, με περισσότερους από 2700 εγχυτρισμούς (ταφές παιδιών σε αγγεία), το οποίο ήταν σε χρήση από τη γεωμετρική έως τη ρωμαϊκή περίοδο και πιθανότατα σχετίζεται με ιερό αφιερωμένο στις θεότητες του τοκετού Αρτέμιδα Λοχία και Ειλείθυια. Λόγω της εξαιρετικής σημασίας και της μοναδικότητάς του, το ανθρωπολογικό υλικό από την Κυλίνδρα, όπως και αυτό από το άλλο αρχαίο νεκροταφείο της Αστυπάλαιας στη θέση Κάτσαλος, αποτελούν από το 2000 αντικείμενο διεθνούς επιστημονικής μελέτης υπό την επωνυμία Astylalaia Bioarchaeology Project, που διεξάγεται με τη συνεργασία της ΚΒ’  Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και του UCL Institute of Archaeology του University College London.
Μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των μνημονιακών πολιτικών, που επιτάσσουν τη δραστική συρρίκνωση του προσωπικού και του ρόλου των δημοσίων υπηρεσιών, προς όφελος ιδιωτών εργολάβων που συνεχώς αυξάνουν τα κέρδη τους σε βάρος των εργαζομένων (διάλυση των εργασιακών σχέσεων – μειώσεις μισθών), θεωρούμε την ανάθεση σε εταιρεία της συνέχισης ενός καθαυτό αρχαιολογικού έργου και μάλιστα τέτοιας σπουδαιότητας και μοναδικότητας, όπως η σωστική ανασκαφή στη θέση Κυλίνδρα Χώρας Αστυπάλαιας, ως ιδιαίτερα αρνητική και επικίνδυνη εξέλιξη. Αν σταδιακά επικρατήσει η πρακτική της ανάθεσης σε εταιρείες των σωστικών ανασκαφών που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου και με τον κίνδυνο αυτό να γενικευτεί και σε άλλες αρμοδιότητες, όπως για παράδειγμα στη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων ή στις αρχαιολογικές εργασίες που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια, αυτό θα σημάνει το τέλος των Εφορειών Αρχαιοτήτων, όπως τις γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, και την αρχή της πλήρους ιδιωτικοποίησης στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, με σημαντικούς κινδύνους για την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Επειδή για τον ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα άλλωστε με το Σύνταγμα και τον Αρχαιολογικό Νόμο,  η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς ως δημόσιου – κοινωνικού αγαθού αποτελεί προτεραιότητα, που μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την αναβάθμιση των Εφορειών Αρχαιοτήτων και των υπόλοιπων Υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, προκειμένου να μην εκπέσουν σε ρόλο διεκπεραιωτή διοικητικών διαδικασιών ανάθεσης σε ιδιώτες εργολάβους, αλλά να μπορούν οι ίδιες να αντεπεξέλθουν στο απαιτητικό έργο τους,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
  1. 1.       Για ποιό λόγο έγινε ανάθεση σε εταιρεία της συγκεκριμένης εξαιρετικά σημαντικής σωστικής ανασκαφής;
  2. 2.            Υπάρχει η πρόθεση από την πλευρά της κυβέρνησης να γενικευτεί η ανάθεση σε εταιρείες της πραγματοποίησης σωστικών ανασκαφών, που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου, καταργώντας τις προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων;
  3. 3.            Ποιος είναι ο προϋπολογισμός του έργου, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιείται η συγκεκριμένη σωστική ανασκαφή; Υπενθυμίζεται ότι αν είναι πάνω από 587.000€, η σωστική ανασκαφή θα έπρεπε να χρηματοδοτηθεί από τον κύριο του έργου σύμφωνα με το άρθρο 37, παρ. 6, του Αρχαιολογικού Νόμου, ενώ σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να γίνει με πρόσληψη προσωπικού από το ίδιο το ΥΠ.ΠΟ.Α.
    1. 4.           Ποιο θα ήταν το κόστος μισθοδοσίας, αν αντί της ανάθεσης σε εταιρεία της συνέχισης της σωστικής ανασκαφής είχε γίνει πρόσληψη του εξειδικευμένου προσωπικού από την Εφορεία Αρχαιοτήτων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα;
    2. 5.           Ποια είναι τα ποσά από εθνικούς πόρους, με τα οποία έχουν χρηματοδοτηθεί οι Εφορείες Αρχαιοτήτων για τη διενέργεια σωστικών ανασκαφών το τρέχον έτος, και με ποιό τρόπο έχουν διατεθεί (προσλήψεις προσωπικού – αναθέσεις εργασιών);
Οι ερωτώντες βουλευτές
 
Μαρία Κανελλοπούλου
 
Δημήτριος Γάκης
 
Αναστάσιος (Τάσος) Κουράκης
 
Έφη Γεωργοπούλου- Σαλτάρη
 
Παναγιώτης Κουρουμπλής
 
Γιώργος Πάντζας
 
Πέτρος Τατσόπουλος